Δυο ερωτήσεις που πολύ συχνά απασχολούν τις γυναίκες που κάνουν αθλητισμό είναι, α. Πως η περίοδος και η εγκυμοσύνη επηρεάζουν τα αποτελέσματα και β. πως η φυσική δραστηριότητα και οι αγώνες επηρεάζουν την περίοδο και την εγκυμοσύνη.
Θα προσπαθήσουμε παρακάτω να δώσουμε απάντηση σ’ αυτές τις δυο ερωτήσεις με όσο το δυνατόν πιο κατανοητό και απλό τρόπο.

Κάθε γυναίκα κατά την αλλαγή της φάσης της περιόδου της λειτουργεί διαφορετικά όχι μόνο σε όλες τις λειτουργίες του οργανισμού της αλλά και στο επίπεδο της φυσικής της κατάστασης. Μερικές γυναίκες δεν νοιώθουν ιδιαίτερες αλλαγές και κάποιες άλλες νοιώθουν πολύ έντονα τη διαφορά στη φυσική τους δραστηριότητα, ιδιαίτερα στην πρώτη φάση και στις ημέρες της περιόδου. Κάποιες από τις αθλήτριες μπορούν να αποδίδουν καλά και να κάνουν ρεκόρ ακόμη και τις ημέρες της περιόδου. Μερικές έρευνες δείχνουν ότι το μέγιστο επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας είναι από την 4η μέχρι την 15η μέρα του κύκλου της περιόδου.

Αν η αθλήτρια έχει προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS) ή δυσμηνόρροια (όταν υπάρχει πόνος) το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας μπορεί να επηρεαστεί πολύ.

Προβλήματα περιόδου

Οι αθλήτριες υψηλού επιπέδου μπορεί να έχουν πολλά προβλήματα στον κύκλο της περιόδου. Γι’ αυτό, τα αίτια μπορεί να είναι το στρες από την πολύ και έντονη προπόνηση, από λάθος προγραμματισμό της προπόνησης δίχως να λαμβάνεται υπόψη από τον προπονητή η γυναικεία περιοδικότητα ή/και από σκληρή δίαιτα.
Επίσης υπάρχει η ολιγομηνόρροια, που σε αυτή την περίπτωση ο κύκλος είναι μικρότερος κατά τρεις ημέρες και ακολουθείτε από λίγο αίμα ή πρώτη Αμηνόρροια, όταν εμφανίζεται η πρώτη περίοδος μετά τα 18 έτη.
Επίσης σε μερικές αθλήτριες που έχουν κανονική περίοδο μπορεί για μερικούς μήνες να παρουσιαστεί το φαινόμενο της διακοπής της περιόδου. Αυτό συμβαίνει συνήθως στην περίοδο που υπάρχουν μεγάλες και έντονες προπονήσεις, αυτή ονομάζεται δεύτερη αμηνόρροια. Το 40% από τις αθλήτριες υψηλού επιπέδου έχουν την δεύτερη αμηνόρροια, ενώ στις κανονικές γυναίκες αυτό παρουσιάζεται μόνο στο 5%.
Όταν η γυναίκα αθλήτρια έχει αμηνόρροια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να έχει κι εγκυμοσύνη.

Από πού έρχεται η Αμηνόρροια
Α. Όταν υπήρχε προηγουμένως αλλαγή στην περίοδο.
Β. Από ψυχολογικό ή/και φυσικό στρες.
Γ. Από μεγάλη υπερένταση και φυσική δραστηριότητα
Δ. Από μικρή ποσότητα λίπους στον οργανισμό.
Ε. Αλλαγή στις ορμόνες.

Μερικοί γιατροί λένε ότι όταν μειώνεται το ποσοστό του λίπους στον οργανισμό στο ¼ ή όταν το βάρος μειώνεται περισσότερο από 15% σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να προκύψει αμηνόρροια.

Αυτό εξηγεί γιατί οι ανδρογόνες ουσίες μεταμορφώνονται στο λίπος σε οιστρογόνα και περισσότερο στις περιοχές του στήθους και της κοιλιάς. Αυτό μεταφέρει περισσότερο από το ¼ των οιστρογόνων από αυτά που έχει ο γυναικείος οργανισμός. Με άλλα λόγια το λίπος παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για να διατηρηθεί η περίοδος.

Οι σκληρές δίαιτες και η λάθος διατροφή παίζουν ακόμη έναν επιπλέον ρόλο από εκεί που μπορεί να παρουσιαστεί η Αμηνόρροια. Έρευνες έχουν δείξει ότι 7 στις 9 καλύτερες γυναίκες που αγωνίζονται σε δρόμους αντοχής οι οποίες έχουν Αμηνόρροια, βρέθηκε ότι είχαν ανορεξία, βουλιμία ή κάτι άλλο, από λάθος στη διατροφή τους.

Ανορεξία
Υπάρχον πολλοί λόγοι που μπορεί μια γυναίκα δρομέας να παρουσιάσει συμπτώματα ανορεξίας, συνήθως στην αρχή μπορεί να μην γίνουν αντιληπτά αλλά δεν σημαίνει ότι δεν έχουν και άσχημες επιπτώσεις στον οργανισμό. Έτσι είναι πολύ σημαντικό να μπορέσει να το καταλάβει από την πρώτη στιγμή, τα συμπτώματα αυτά είναι :
1. Γρήγορη μείωση του βάρους
2. Μεγαλύτερη ένταση και περισσότερος όγκος προπόνησης από αυτόν που είναι σχεδιασμένη στην προπόνηση.
3. Άγχος από την καθημερινή ποσότητα του φαγητού που σαν συνέπεια έχει λόγω ψυχολογικών καταστάσεων την αύξηση του βάρους.
4. Γρήγορη και αδικαιολόγητη ψυχολογική διάθεση

Βουλιμία
1. Γρήγορα μειώνεται και γρήγορα αυξάνεται το βάρος
2. Συμπτώματα βουλιμίας και λήψη διουρητικών φαρμάκων
3. Κατάθλιψη
4. Μεγάλη όρεξη και χάσιμο στον έλεγχο της δίαιτας μέχρι και 2-3 φορές την εβδομάδα ή και περισσότερο.

Αν εσείς δείτε αυτά τα συμπτώματα στον εαυτό σας ή στο συγγενικό σας περιβάλλον προσπαθήστε όσο το δυνατόν συντομότερα να επισκεφθείτε τον γιατρό γιατί αυτή η αρρώστια συχνά γίνεται χρόνια και γι’ αυτό σ’ αυτούς που εκδηλώνεται είναι πολύ δύσκολο να ακολουθήσουν κάποια θεραπεία. Τα αποτελέσματα από την παραπάνω κατάσταση είναι πολύ οδυνηρά και μπορεί να φτάσουν μέχρι και τον θάνατο.

Συχνότερη παθολογική κατάσταση που παρουσιάζεται στις αθλήτριες είναι το
προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, είναι η κατάσταση που έρχεται 13-14 ημέρες πριν την περίοδο και χειροτερεύει την φυσική και ψυχολογική κατάσταση.


Από που μπορεί να έχει μια γυναίκα αυτό το σύνδρομο;
Α. Παραβιάζει την φυσική λειτουργία του υποθαλάμου και γι’ αυτό αλλάζει η δεύτερη φάση του κύκλου. Αυτό δημιουργεί μια ανισορροπία μεταξύ των οιστρογόνων και προγεστερονών και ανεβάζει τις αντιδιουρητικές ορμόνες.
Από αυτό ο οργανισμός της γυναίκας κρατάει υγρά και γίνεται συσσώρευση Νατρίου με ταυτόχρονη έλλειψη καλίου.
Β. Αλλάζει τον μεταβολισμό των υδατανθράκων με αποτέλεσμα την πτώση ζαχάρου στο αίμα και τελικό αποτέλεσμα την υπογλυκαιμία.

Συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS)
- Νεύρα, θυμός
- Κατάθλιψη
- Αϋπνία ,αδυναμία, πονοκέφαλο
- Αρρυθμίες, ταχυκαρδία, αίσθημα πνιγμού
- Πρήξιμο και αύξηση βάρους
- Πόνος στο στήθος
- Φούσκωμα στη κοιλιά
- Δυσκοιλιότητα

Όταν ξεκινάει η περίοδος όλα τα παραπάνω συμπτώματα υποχωρούν, αλλά αυτή η αλλαγή στη φυσική κατάσταση που επιφέρουν αυτά τα συμπτώματα επιβάλει και ανάλογη προσαρμογή του προγράμματος της προπόνησης.

Πως μπορεί να ελαττωθούν τα παραπάνω συμπτώματα;

1. Με αλλαγή του προπονητικού προγράμματος.
Παράδειγμα προπονητικού προγράμματος για γυναίκες που έχουν αυτά τα συμπτώματα :

1η φάση: 4 ημέρες 2η φάση:10 ημέρες 3η φάση: 7 ημέρες 4η φάση: 7 ημέρες
Βαθμός δυσκολίας Μέτρια Βαθμός δυσκολίας Μεγάλη Βαθμός δυσκολίας Μέτρια Βαθμός δυσκολίας Χαμηλή

2. Με λήψη βιταμινών, ομάδας Β , και βιταμίνη C , επίσης μειώνοντας τη λήψη υγρών και αλατιού. Από τις την 15η μέρα του κύκλου και μετά, είναι καλό να καταναλώνετε τροφές που είναι πλούσιες σε κάλιο (σταφίδες, βερίκοκα ξερά και λάχανα).
3. Από τη 15η μέρα μέχρι το τέλος του κύκλου καλό θα είναι να πίνετε μόνο μεταλλικό νερό που έχει μικρή ποσότητα σε νάτριο, αυτό θα βοηθήσει στο σώμα να κατακρατεί λιγότερο νερό και αυτό συμβαίνει γιατί το μεταλλικό νερό λειτουργεί μέχρι ενός βαθμού σαν διουρητικό.

Δοκιμάστε στην αρχή για 2-3 κύκλους τους παραπάνω φυσικούς τρόπους που σας προτείνουμε και αν δείτε ότι δεν έχετε τα επιθυμητά αποτελέσματα τότε η πιο ενδεδειγμένη λύση είναι να απευθυνθείτε στον γιατρό σας.

Με την ενδεδειγμένη προπόνηση κατά την διάρκεια της περιόδου διασφαλίζεται κατ’ αρχήν την υγεία σας, δεύτερον να μαλακώνουν τα συμπτώματα της περιόδου και τρίτον να δείτε καλύτερα αποτελέσματα στις αθλητικές σας δραστηριότητες.

Βασίλης Κρομμύδας
www.coachingservices.gr