Υγεία

23 Απρ 14

← πίσω

Συναισθηματική υπερφαγία: τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;

Η συναισθηματική υπερφαγία χαρακτηρίζεται από την έντονη και ανίκητη επιθυμία για φαγητό (συνήθως για τρόφιμα με χαμηλή θρεπτική αξία, υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη και σάκχαρα) ως «λύση» σε δύσκολες ή δυσάρεστες ψυχολογικές καταστάσεις. Η τροφή ΔΕΝ λαμβάνεται για την ικανοποίηση της φυσιολογικής βιολογικής πείνας αλλά για την κάλυψη συναισθηματικών αναγκών.

Η συναισθηματική υπερφαγία είναι η συχνότερη διατροφική διαταραχή στις μέρες μας. Τα άτομα που βιώνουν τη συναισθηματική υπερφαγία χρησιμοποιούν το φαγητό ως την πιο εύκολη μορφή απόλαυσης για να αντιμετωπίσουν το άγχος, το θυμό, το φόβο, την ανία, τη λύπη ή και την μοναξιά τους. Η υπερφαγία συχνά συνδέεται και με τη χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Αλλά ακόμη και στις ευχάριστες καταστάσεις, σε επιτυχίες, χαρές οι άνθρωποι το γιορτάζουν τρώγοντας.

Η πρόσληψη τροφής για τον άνθρωπο δεν είναι μόνο βιολογική ανάγκη άλλα πολλές φορές μετατρέπεται και σε ψυχική ανάγκη. Ο άνθρωπος γεννιέται με την λεγόμενη ενστικτώδη ή ενδογενή ρυθμιζόμενη κατανάλωση τροφής. Το βρέφος τρώει μόνο όταν πεινάει και σταματάει να τρώει μόλις νιώσει ικανοποίηση και κορεσμό. Συνεπώς σε αυτό το επίπεδο πρέπει να προσανατολιστεί η πρόσληψη φαγητού για τον καθέναν που επιδιώκει ένα υγιές και επιθυμητό βάρος. Χαρακτηριστικό φαινόμενο για τα άτομα που παρουσιάζουν συναισθηματική υπερφαγία είναι να βρίσκονται μόνιμα σε κατάσταση δίαιτας η οποία διακόπτεται συνέχεια από επεισόδια υπερφαγίας με μοναδικό αποτέλεσμα να αυξάνουν το βάρος τους συνεχώς και να καταλήγουν όλο και περισσότερο στην απελπισία και την απόγνωση. Η συνεχιζόμενη υπερφαγία συνοδεύεται από πολλές ενοχές και συναισθήματα αδιεξόδου, τα οποία οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο, όπου η πολυφαγία χρησιμοποιείται ως διέξοδος στο πρόβλημα, το οποίο αρχικά προκαλεί.

Βασική αρχή για την διατήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής, άρα και ενός υγιούς βάρους, είναι η αποσύνδεση των συναισθηματικών καταστάσεων από την κατανάλωση φαγητού. Οι παρακάτω στρατηγικές μπορούν να βρουν εφαρμογή στην καθημερινότητα και να βοηθήσουν στην επίτευξη αυτού του δύσκολου στόχου.

• Κρατήστε ημερολόγιο διατροφής. Όταν καταγράφετε τι τρώτε, πόσο τρώτε, τι ώρα τρώτε αλλά και τι αισθάνεστε όταν το τρώτε μπορείτε να βγάλετε συμπεράσματα για το πότε εμφανίζεται κρίσεις υπερφαγίας έτσι ώστε να τις αντιμετωπίσετε.

• Διαχωρίστε τη βιολογική πείνα από τη συναισθηματική. Προσπαθήστε να ξεχωρίσετε στο μυαλό σας τις φορές που τρώτε επειδή πεινάτε πραγματικά και τις φορές που τρώτε για άλλους λόγους.

Η συναισθηματική πείνα και η βιολογική πείνα διαφέρουν σε αρκετά σημεία. Ο πίνακας που ακολουθεί βοηθάει στο διαχωρισμό τους.

	ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΙΝΑ	ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΙΝΑ
*ΤΡΟΠΟΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ*	Η συναισθηματική πείνα εμφανίζεται ξαφνικά.	Η βιολογική πείνα εμφανίζεται σταδιακά.
*ΕΙΔΟΣ ΤΡΟΦΩΝ*	Οι επιθυμητές τροφές είναι συγκεκριμένες, συνήθως πλούσιες σε θερμίδες και φτωχές σε θρεπτική αξία όπως γλυκά, πίτσα, πατατάκια κτλ	Στη βιολογική πείνα υπάρχουν μεν προτιμήσεις, όμως οι διατροφικές επιλογές είναι πολλαπλές και από όλες τις ομάδες τροφίμων.
*ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΝΑΜΟΝΗΣ*	Είναι άμεση και επιτακτική η ανάγκη για ικανοποίησης αφού λόγω της συναισθηματικής έντασης το σώμα επιζητά άμεση ανακούφιση από αυτή τη δυσάρεστη ψυχολογική κατάσταση μέσω του φαγητού.	Η βιολογική πείνα παρουσιάζει μεγαλύτερη δυνατότητα αναμονής.
*ΚΟΡΕΣΜΟΣ*	Η κατανάλωση τροφής συνεχίζεται πέραν από τον κορεσμό.	Η κατανάλωση φαγητού σταματάει με την ικανοποίηση της πείνας.
*ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ*	Αυτόματη μηχανική κατάποση φαγητού πολλές φορές και σε μεγάλες ποσότητες.	Επιλεκτική κατανάλωση φαγητού.
*ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ*	Μετά από την κατανάλωση φαγητού το άτομο κατακλύζεται από αισθήματα ενοχών και τύψεων.	Ικανοποίηση χωρίς ενοχές και τύψεις.

• Καταναλώστε πρωινό καθώς επίσης μικρά και συχνά γεύματα. Μην παραλείπετε το πρωινό γεύμα και τα ενδιάμεσα σνακ στη καθημερινότητα σας γιατί υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα στο να ελέγξετε τη τάση για υπερφαγία αν είστε χορτάτος παρά αν πεινάτε διαρκώς.

• Βρείτε μια ευχάριστη ενασχόληση. Τι καλύτερο από τις ώρες που νιώθετε άσχημα ή ανία να ασχοληθείτε με κάτι που σας ευχαριστεί; Πηγαίνετε μια βόλτα, ακούστε την αγαπημένη σας μουσική, ασκηθείτε ή χορέψτε. Κάντε οτιδήποτε σας προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα.

• Απομακρύνετε τους πειρασμούς. Αν είστε επιρρεπείς στο να καταναλώνετε γλυκά μην έχετε στο σπίτι. Μπορείτε να «ξεγελάσετε» τον εαυτό σας με έξυπνες λύσεις όπως κάποιο ζελέ χωρίς ζάχαρη.

• Εστιάστε σε εφικτούς στόχους. Αν ο στόχος είναι να μην φάτε ποτέ ξανά λόγων συναισθημάτων, είναι σχεδόν απίθανο να τον πραγματοποιήσετε με αποτέλεσμα να απογοητευτείτε. Ακόμη και ο πιο ισχυρός άνθρωπος, έχει στιγμές αδυναμίας. Ο πρώτος στόχος μπορεί να είναι να καταγράψετε ημερολόγιο διατροφής για μία εβδομάδα, ο δεύτερος να μην αγοράσετε τρόφιμα πλούσια σε θερμίδες και ζάχαρη , και ο τρίτος να αντιμετωπίσετε τη φαινομενική σας πείνα με κάποιο χόμπι.

• Αποδεχτείτε ότι είστε σε ένα φαύλο κύκλο. Το να τρώτε όταν δεν αισθάνεστε καλά, μπορεί άμεσα να σας «ανακουφίζει» από τα αρνητικά σας συναισθήματα, αλλά αυτό είναι παροδικό, αργότερα σας κάνει να αισθάνεστε ακόμη χειρότερα. Αποσυνδέστε τα συναισθήματα σας από την κατανάλωση φαγητού. Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια, η σωστή καθοδήγηση και υποστήριξη είναι σημαντική για την επίλυση του προβλήματος.

eurodiet.gr

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Μοιράσου το με τους φίλους σου!

Tweet

Σχόλια αναγνωστών