Η λέξη "οσφυαλγία" προέρχεται από τις λέξεις "οσφύς" και "άλγος" περιγράφει,δηλαδή,τους πόνους της μέσης,άρα πρόκειται για σύμπτωμα και όχι για πάθηση(Συμεωνίδης,1984).Οκτώ στους δέκα ενήλικες εμφανίζουν οσφυαλγία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους ενώ-σύμφωνα με στατιστικές-αποτελεί τη δεύτερη αιτία αποχής από την εργασία μετά το κρυολόγημα.Οι σύγχρονες συνήθειες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της οσφυαλγίας καθώς και η καθιστική ζωή,η έλλειψη άσκησης,το υπερβολικό σωματικό βάρος και η κακή στάση του σώματος αποτελούν τους κυριότερους εχθρούς της σπονδυλικής στήλης.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

Η οσφυαλγία μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά π.χ. μετά από μια απότομη κίνηση ή στην προσπάθεια να σηκώσουμε βάρος ή και σταδιακά δηλαδή ήπιος πόνος στην αρχή που χειροτερεύει με το πέρασμα του χρόνου.Ο πολύ δυνατός πόνος εντοπίζεται στην περιοχή γύρω από τη μέση αλλά μπορεί να επεκτείνεται και στην εξωτερική επιφάνεια του μηρού ή ακόμη και κάτω από τα γόνατα.Συχνό είναι επίσης το φαινόμενο να μουδιάζουν τα δάκτυλα των ποδιών(Συμεωνίδης,1984).

ΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η θεραπεία της οσφυαλγίας απαιτεί σωστή ιατρική διάγνωση με τη βοήθεια ειδικών λειτουργικών δοκιμασιών,ακτινολογικών διαγνωστικών μέσων(ακτινογραφία,αξονική και μαγνητική)και ειδική φαρμακευτική αγωγή(αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα).Επιπλέον η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση έχει σημαντικό ρόλο καθώς συντελεί καίρια στην επιτάχυνση της αποκατάστασης και στην επανάκτηση της λειτουργικότητας. Στο οξύ στάδιο,στόχος της φυσικοθεραπείας είναι να μειώσει τον πόνο και το οίδημα με τη χρήση αναλγητικών ρευμάτων και την εφαρμογή θερμών επιθεμάτων ενώ στο υποξύ ο φυσικοθεραπευτής επιμένει στα ανωτέρω καθώς και στην μείωση της δυσκαμψίας και στην αύξηση της δύναμης του κορμού και των κάτω άκρων.Τέλος στο χρόνιο στάδιο στόχος είναι η πλήρης μυική ενδυνάμωση με τη χρήση βοηθητικών μέσων όπως λάστιχα και βαράκια.Επίσης δεν θα πρέπει να παραλείψουμε και την πλήρη απόκτηση ιδιοδεκτικότητας μέσω ειδικών ασκήσεων καθώς και τη χρήση μπάλας και πλατφόρμας ισορροπίας.

ΠΡΟΛΗΨΗ: Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ!

Η στάση του σώματος και ο τρόπος που κινούμαστε στην καθημερινή μας ζωή έχουν πολύ μεγάλη σημασία στην πρόληψη των πόνων της μέσης. Παρακάτω αναφέρονται οδηγίες για την πρόληψη, αλλά και την αποφυγή υποτροπής της οσφυαλγίας:

•Πώς καθόμαστε: Η μέση πιέζεται όταν καθόμαστε, γι' αυτό φροντίζουμε το κάθισμα που χρησιμοποιούμε να στηρίζει τη μέση. Αν χρειαστεί, τοποθετούμε ένα μαξιλαράκι στην καμπύλη της μέσης. Ρυθμίζουμε το ύψος του γραφείου, ώστε να κρατάμε τη μέση σε ευθεία γραμμή. Φροντίζουμε το κάθισμα του αυτοκινήτου να είναι ρυθμισμένο στα μέτρα μας. Γενικά η καθιστή θέση πρέπει να διακόπτεται κάθε μία ώρα. Σε μακρινά ταξίδια πρέπει να διακόπτεται η καθιστή θέση κάθε μία ή δύο ώρες και να στεκόμαστε όρθιοι, να εκτείνουμε τον κορμό μας προς τα πίσω 6-7 φορές και να περπατάμε για λίγα λεπτά (McKenzie, 1981).

•Πώς στεκόμαστε: Γενικά πρέπει να αποφεύγουμε την παρατεταμένη ορθοστασία. Όταν είμαστε υποχρεωμένοι να μείνουμε όρθιοι για πολύ ώρα, δεν έχουμε στάση προσοχής, αλλά ανάπαυσης, βγάζοντας το ένα πόδι μπροστά κι έχοντας το ένα γόνατο ελαφρά λυγισμένο. Δε φοράμε παπούτσια με ψηλά τακούνια και προτιμούμε τις ανατομικές σόλες (McKenzie, 1981).

•Πώς σκύβουμε: Σκύβουμε πάντα λυγίζοντας τα γόνατα. Ποτέ δε σκύβουμε λυγίζοντας τη μέση κι έχοντας τα πόδια τεντωμένα (Dandy, 1995), (McKenzie, 1981).

•Πώς σηκώνουμε βάρη: Στεκόμαστε κοντά στο αντικείμενο που θέλουμε να σηκώσουμε, κρατάμε τη μέση ίσια και λυγίζουμε τα γόνατα για να το πιάσουμε. Για να το σηκώσουμε, σφίγγουμε τους μύες της κοιλιάς και τεντώνουμε τα γόνατα. Για να μεταφέρουμε βαριά αντικείμενα, τα κρατάμε κοντά στο σώμα και χρησιμοποιούμε και τα δυο χέρια (Dandy, 1995) (McKenzie, 1981).

•Πώς βήχουμε/φτερνιζόμαστε: Ο βήχας και το φτέρνισμα μπορούν να προκαλέσουν οξύ επεισόδιο οσφυαλγίας ή και υποτροπή μιας υπάρχουσας κατάστασης. Για αυτό όταν πρόκειται να βήξουμε/φτερνιστούμε σηκωνόμαστε όρθιοι και ελαφρώς γέρνουμε προς τα πίσω (McKenzie, 1985)

Γενικότερα φροντίζουμε: •Να διατηρούμε το σωματικό βάρος σε φυσιολογικά επίπεδα. (Pace, 2000)

•Να γυμναζόμαστε τακτικά. Οι γυμνασμένοι κοιλιακοί μύες βοηθούν στην καλύτερη στήριξη της μέσης. Η καλή φυσική κατάσταση αυξάνει την ευκινησία και βελτιώνει τη στάση του σώματος (Συμεωνίδης, 1984) (Pace, 2000).

•Σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες πάντα σκεφτόμαστε τρόπους κίνησης που να μην επιβαρύνουν τη μέση (Pace, 2000).

Είναι φανερό οτι εντάσσοντας κάτι ή όλα από τα προαναφερθέντα στην καθημερινότητά μας θα την καταστήσουμε σαφώς πιο λειτουργική και κυρίως ανώδυνη!!!

Γεωργία Ρ. Κοκλώνη
Φυσικοθεραπεύτρια