Για αρκετό καιρό, οι επιστήμονες ήξεραν ότι η έντονη άσκηση σύντομα και με ακρίβεια εξασθενεί τον πόνο. Καθώς οι μύες αρχίζουν και πονάνε μετά από παρατεταμένη άσκηση, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οτι το σώμα συνήθως απευλευθερώνει φυσικές ουσίες, όπως οι ενδορφίνες κ.α. που μπορούν να αμβλύνουν κάπως την δυσφορία. Αυτό το φαινόμενο, οι επιστήμονες το ονομάζουν "υποαλγησία" (hypoalgesia), η οποία προκαλείται από την άσκηση. Συνήθως ξεκινά κατά την διάρκεια της άσκησης και εξασθενεί 20 με 30 λεπτά μετά το τέλος της.

   Ωστόσο δεν είναι ακόμα τόσο ξεκάθαρο, αν η άσκηση αλλάζει την ανταπόκριση του σώματός μας στον πονο μακροπρόθεσμα, και κυρίως κάτι που ενδιαφέρει τους περισσότερους από εμάς, αν υπάρχουν τέτοιες αλλαγές για όσους συμμετέχουν σε μέτριας έντασης και λιγότερο εξαντλητικές προπονήσεις. 

Για αυτήν την μελέτη, η οποία δημοσιέυτηκε τον περασμένο μήνα (Αύγουστο 2014) στο επιστημονικό περιοδικό Medicine & Science in Sports & Exercise, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας και το Κέντρου Νευροεπιστημών της Αυστραλίας που αμφότερα βρίσκονται στο Σίδνεϋ, "επιστράτευσαν" 12 νέους, υγιείς, μη ασκούμενος ενήλικες εθελοντές, αλλά με πρόθεση και θέληση να ασκηθούν και 12 ακόμα άτομα ίδιας ηλικίας που δεν είχαν διάθεση να ασκηθούν. Στην συνέχεια, τους έφεραν όλους στο εργαστήριο για να προσδιορίσουν πως αντιδράει ο καθένας στον πόνο...

   Η αντίδραση στον πόνο είναι εξαιρετικά εξατομικευμένη και εξαρτάται από το κατώφλι του καθενός στον πόνο, το οποίο είναι το σημείο που αρχίζουμε να αισθανόμαστε πόνο ή το πόσο πόνο αντέχουμε πριν σταματήσουμε να κάνουμε ότι τον προκαλεί. Στη νέα αυτή έρευνα, οι επιστήμονες μέτρησαν το κατώφλι του πόνου χρησιμοποιώντας μια συσκευή στον βραχίονα κάθε ατόμου, που ασκούσε μια αυξανόμενη πίεση στο δέρμα. Οι εθελοντές έπρεπε να πούνε "στοπ" όταν αυτή η πίεση γινόταν από "δυσάρεστη" σε "επώδυνη" (όταν έφτανε στο "κατώφλι του πόνου").

    Οι ερευνητές προσδιόρισαν την ανοχή στον πόνο με περισσότερη ακρίβεια, εφαρμόζοντας στον βραχίονα των εθελονων το περιβραχιόνιο από το πιεσόμετρο και σταδιακά σφίγγονας το, ενώ οι εθελοντές κρατούσαν στην παλάμη τους και πίεζαν μια ειδική συσκευή. Όλη αυτή η διαδικασία δεν ήταν και τόσο ευχάριστη, αν φανταστείτε ότι όλοι έχουμε την εμπειρία από μέτρηση πίεσης, αλλά οι εθελοντές ενθαρρύνονταν να συνεχίσουν να πιέζουν την συσκευή στην παλάμη τους όσο περισσότερο μπορούσαν και το χρονικό αυτό διάστημα αντιπροσώπευε την βασική τους αντοχή στον πόνο.

    Στη συνέχεια, οι εθελοντές που δήλωσαν ότι θέλουν να ξεκινήσουν την άσκηση, το έκαναν ξεκινώντας ένα πρόγραμμα μέτριας έντασης άσκησης σε στατικό ποδήλατο για 30', 3 φορές την εβδομάδα, για 6 εβδομάδες. Με αυτή τη διαδικασία, αυξήθηκε η φυσική κατάσταση, η αερόβια ικανότητα και η επιβάρυνση στην ένταση της άσκησης για όλους, αν και υπήρχαν διαφορές στη βελτίωση από άτομο σε άτομο. Οι εθελοντές της άλλης ομάδας (ομάδα ελέγχου), συνέχισαν την καθημερινή ζωή που είχαν πριν ξεκινήσει η έρευνα.

    Έξι εβδομάδες μετά, όλοι οι εθελοντές, επέστρεψαν στο εργαστήριο και το κατώφλι του πόνου και η αντόχή στον πόνο ξαναμετρήθηκαν και όπως αναμενόταν, οι εθελοντές της ομάδας ελέγχου δεν παρουσιάσαν αλλαγές στις αντιδράσεις τους στον πόνο.

Αντίθετα οι εθελοντές της ομάδας άσκησης, έδειξαν σημαντικά μεγαλύτερη ικανότητα αντοχής στον πόνο. Το κατώφλι του πόνου δεν άλλαξε: ένιωθαν τον πόνο στο ίδιο σημείο όπως και πριν, αλλά η αντοχή στον πόνο αυξήθηκε, συνεχίζοντας την άσκηση σε πολύ μεγαλύτερη χρονική διάρκεια σε σχέση με πριν.

   Ο Matthew Jones, ο επικεφαλής ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϋ δήλωσε ότι "για μένα τα αποτελέσματα δείχνουν, ότι οι συμμετέχοντες εθελοντές που ασκήθηκαν, έγιναν περισσότερο στωικοί και ίσως δεν αντιλαμβάνονται τον πόνο ως απειλή μετά την άσκηση, ακόμα και όταν ο πόνος είναι μεγάλος". Μια άποψη που μοιάζει να ταιριάζει με τις ήδη γνωστές παγιωμένες και ανέκδοτες πεποιθήσεις για το φυσικό σθένος των αθλητών

    Επειδή η έρευνα δεν εξετάζει άλλες μεταβλητές πέρα από την αντίδραση στον πόνο, δεν μπορεί να εξηγηθεί ακριβώς πώς η άσκηση αλλάζει την αντίληψή μας για τον πόνο, παρόλο που μας δίνει κάποιες ενδείξεις. Ο Καθηγητής Jones επισημαίνει, ότι αφού το κατώφλι του πόνου και η αντοχή στον πόνο, μετρήθηκε στον βραχίονα των συμμετεχόντων ενώ όταν ασκούνταν, γυμνάζονταν κυρίως τα πόδια τους, αυτό πιθανόν να σημαίνει ότι "κάτι που γίνεται στον εγκέφαλο" ευθύνεται για τις αλλαγές και συμπληρώνει ότι τα ευρήματα της έρευνα ειναι σημαντικα κυρίως γιατί μας υπενθυμίζουν ότι όσο περισσότερο είμαστε προσκολημένοι σε προγράμματα άσκησης, τόσο λιγότερο ενοχλητικός για εμάς θα είναι ο φυσικός πόνος της άσκησης, ακόμα και όταν αυξάνουμε την ένταση της, όπως έκαναν και οι συμμετέχοντες στην έρευνα.Ο εγκέφαλος αρχίζει να αποδέχεται ότι πλέον είμαστε πιο δυνατοί από όσο νομίζαμε και μας αφήνει να να συνεχίσουμε για περισσότερη ώρα την άσκηση, ακόμα και αν ο πόνος αυξάνεται.

   Τα αποτελέσματα της παρούσης έρευνας έχουν άμεσες πρακτικές εφραμογές στα άτομα που υποφέρουν από χρόνιους πόνους. Παρόλο που τα άτομα αυτής της κατάστασης πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους πριν ξεκινήσουν να ασκούνται, το πείραμα μας έδειξε ότι η μέτρια έντασης άσκηση είναι ικανή να αλλάξει τον τρόπο που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον πόνο και αυτό μπορεί να τους βοηθήσει να είναι σε θέση να εκτελούν καλύτερα και πιο εύκολα τις καθημερινές τους δραστηριότητες. 

Πηγη: www.runningnews.gr

Το πρωτότυπο άρθρο δημοσιεύτηκε στο τεύχος Αυγούστου 2014 του περιοδικού Medicine & Science in Sports & Exercise 46(8):1640-7 με τίτλο: Aerobic training increases pain tolerance in healthy individuals

Μετάφραση - Επιμέλεια:
Καραϊωσήφ Αλέξανδρος Μ.Res.
Καθ. Ειδ. Φυσικής Αγωγής
Διαχειριστής "Εν Σώματι Υγιεί"
http://r4rehab.blogspot.gr