Ο υποσιτισμός αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα υγείας για τους ηλικιωμένους. Μάθετε τα προειδοποιητικά σημεία και πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα αγαπημένα σας πρόσωπα να αποφύγουν τον υποσιτισμό.

Η καλή διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική υγεία και ευεξία. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας διατρέχουν τον κίνδυνο ανεπαρκούς διατροφής. Μάθετε τις αιτίες και τα σημεία των προβλημάτων διατροφής στους ηλικιωμένους, καθώς και τα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε προκειμένου να εξασφαλίσετε μία πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή για τους δικούς σας ανθρώπους.

Προβλήματα που προκαλούνται από τον υποσιτισμό


Ο υποσιτισμός στους ηλικιωμένους μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως:

• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα που αυξάνει την πιθανότητα λοιμώξεων.
• Κακή επούλωση των πληγών.
• Μυϊκή αδυναμία που μπορεί να οδηγήσει σε πτώσεις και κατάγματα.

Επιπρόσθετα, η κακή διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αδιαφορία για φαγητό ή ανορεξία, που επιδεινώνουν το πρόβλημα. Οι ηλικιωμένοι με σοβαρό πρόβλημα υγείας ή άνοια, ή απώλεια βάρους, είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις επιπτώσεις της κακής διατροφής.

Ποιες είναι οι αιτίες του υποσιτισμού

Οι αιτίες του υποσιτισμού μπορεί να φαίνονται απλές: λίγο φαγητό ή διατροφή ελλιπής σε θρεπτικά συστατικά. Ωστόσο, στην πράξη, ο υποσιτισμός συχνά προκαλείται από ένα συνδυασμό σωματικών, κοινωνικών και ψυχολογικών προβλημάτων. Για παράδειγμα:

• Προβλήματα υγείας. Οι ηλικιωμένοι συχνά έχουν προβλήματα υγείας που μπορεί να συνεπάγονται μειωμένη όρεξη ή προβλήματα στη σίτιση, όπως τα χρόνια νοσήματα, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, η δυσκολία στη κατάποση ή στην απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών, η δυσκολία μάσησης λόγω οδοντικών προβλημάτων. Μία πρόσφατη νοσηλεία μπορεί να συνοδεύεται από απώλεια της όρεξης ή άλλα προβλήματα διατροφής. Σε άλλες περιπτώσεις, η μειωμένη αίσθηση γεύσης ή όσφρησης μειώνει την όρεξη. Επίσης, η άνοια μπορεί να συμβάλει στον υποσιτισμό.
• Δίαιτες με περιορισμούς. Οι διατροφικοί περιορισμοί, όπως οι περιορισμοί σε αλάτι, λίπη, πρωτεΐνες ή ζάχαρη, μπορεί να βοηθούν στην αντιμετώπιση ορισμένων παθήσεων, αλλά μπορεί να συμβάλουν και στην ανεπαρκή διατροφή.
• Περιορισμένο εισόδημα. Μερικοί ηλικιωμένοι μπορεί να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν είδη παντοπωλείου, ιδιαιτέρως εάν λαμβάνουν ακριβά φάρμακα.
• Μειωμένη κοινωνική επαφή. Οι ηλικιωμένοι που τρώνε μόνοι τους μπορεί να μην απολαμβάνουν το γεύμα τους, με αποτέλεσμα να χάνουν το ενδιαφέρον τους για μαγείρεμα και φαγητό.
• Κατάθλιψη. Η θλίψη, η μοναξιά, τα προβλήματα υγείας, η μειωμένη κινητικότητα και άλλοι παράγοντες μπορεί να συμβάλουν στην κατάθλιψη, με συνέπεια των απώλεια της όρεξης.
• Αλκοολισμός. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να παρεμποδίζει την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Επιπλέον, εάν το αλκοόλ υποκαθιστά τα γεύματα, δεν καλύπτονται οι ανάγκες στα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Πώς μπορείτε να ανιχνεύσετε τον υποσιτισμό


Τα σημεία του υποσιτισμού στους ηλικιωμένους μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστούν, ειδικά σε άτομα που δεν φαίνεται να διατρέχουν κίνδυνο. Ωστόσο, η ανίχνευση του προβλήματος στα αρχικά στάδια μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των μετέπειτα επιπλοκών. Προκείμενου να διαγνωστεί ο υποσιτισμός:

• Παρατηρήστε τις διατροφικές συνήθειες του ατόμου. Καθίστε μαζί του στο σπίτι κατά τη διάρκεια των γευμάτων, όχι μόνο σε ειδικές περιστάσεις. Εάν το άτομο ζει μόνο του, μιλήστε με εκείνον που επιμελείται το φαγητό του. Εάν το αγαπημένο σας πρόσωπο βρίσκεται στο νοσοκομείο ή σε κέντρο φροντίδας, επισκεφθείτε το κατά τη διάρκεια των γευμάτων.
• Προσέξτε τυχόν απώλεια βάρους. Βοηθήστε το άτομο να παρακολουθεί το βάρος του στο σπίτι. Μπορείτε επίσης να παρατηρείτε για ενδείξεις απώλειας βάρους, όπως αλλαγές στα ρούχα.
• Αξιολογήστε τυχόν προειδοποιητικά σημεία. Εκτός της απώλειας βάρους, ο υποσιτισμός μπορεί να ευθύνεται για αργή επούλωση των πληγών, μώλωπες και οδοντικά προβλήματα.
• Μάθετε τα φάρμακα που λαμβάνει. Πολλά φάρμακα επηρεάζουν την όρεξη, την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.

Πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον υποσιτισμό


Ακόμα και μικρές διατροφικές αλλαγές μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική διαφορά στην υγεία και ευεξία ενός ηλικιωμένου ατόμου. Για παράδειγμα:

• Απευθυνθείτε στο γιατρό. Αν το κοντινό σας άτομο χάνει βάρος, συνεργαστείτε με το γιατρό του, ώστε να προσδιοριστούν και να αντιμετωπιστούν οι παράγοντες που μπορεί να συνεπικουρούν. Μπορεί να χρειαστεί η αλλαγή των φαρμάκων που επιδρούν στην όρεξη, η αναστολή τυχόν διατροφικών περιορισμών και η συνεργασία με τον οδοντίατρο προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα στοματικού πόνου η μάσησης. Κατά τη διάρκεια των συνηθισμένων επισκέψεων στο γιατρό, εστιάστε στον έλεγχο για διατροφικά προβλήματα και ρωτήστε σχετικά με συμπληρώματα διατροφής. Μπορείτε επίσης, να ζητήσετε παραπομπή σε εξειδικευμένο διαιτολόγο.
• Ενθαρρύνετε το άτομο να καταναλώνει τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Απλώστε φυστικοβούτυρο σε ψωμί ή φρυγανιά, σε φρέσκα φρούτα και ωμά λαχανικά. Ρίξτε φρεσκοκομμένους ξηρούς καρπούς ή φύτρα σιταριού στο γιαούρτι, στα φρούτα ή τα δημητριακά. Προσθέστε επιπλέον ασπράδια αυγού στην ομελέτα. Προσθέστε τυρί σε σάντουιτς, λαχανικά, σούπες, ρύζι και ζυμαρικά.
• Κάντε τις απλές τροφές πιο ελκυστικές. Μπορείτε να κάνετε μία περιορισμένη διατροφή πιο ελκυστική, χρησιμοποιώντας χυμό από λεμόνι, βότανα και μπαχαρικά. Εάν το πρόβλημα είναι η απώλεια της γεύσης και της όσφρησης, πειραματιστείτε με νέες συνταγές και καρυκεύματα.
• Προγραμματίστε σνακ μεταξύ των γευμάτων. Ένα κομμάτι τυρί, ένα φρούτο, ή μία κουταλιά φυστικοβούτυρο παρέχει θρεπτικά συστατικά και θερμίδες.
• Μετατρέψτε τα γεύματα σε κοινωνική εκδήλωση. Περάστε κατά τη διάρκεια του φαγητού από το σπίτι του, ή προσκαλέστε τον περιστασιακά για φαγητό σπίτι σας. Ενθαρρύνετέ τον να ενταχθεί σε προγράμματα όπου θα μπορεί να τρώει μαζί με άλλους.
• Ενθαρρύνετε την τακτική φυσική άσκηση. Η καθημερινή φυσική άσκηση, ακόμα και εάν είναι ήπια, μπορεί να αυξήσει την όρεξη και να βοηθήσει στην ενδυνάμωση του μυοσκελετικού συστήματος.
• Δώστε συμβουλές για οικονομικά γεύματα. Εάν το άτομο ψωνίζει μόνο του, ενθαρρύνετέ το να κάνει μία λίστα με τα ψώνια που χρειάζεται, ελέγξτε τα φυλλάδια των καταστημάτων για προσφορές και επιλέξτε πιο φθηνές μάρκες. Προτείνετε να μοιραστεί το κόστος των τροφίμων ή των γευμάτων με ένα φίλο, ή γείτονα, ή να συχνάζει σε εστιατόρια που προσφέρουν εκπτώσεις στους ηλικιωμένους.
• Σκεφθείτε βοήθεια από τρίτους. Εάν χρειαστεί, μπορείτε να προσλάβετε έναν φροντιστή υγείας ώστε να ψωνίζει τα τρόφιμα ή να προετοιμάζει το φαγητό. Σκεφτείτε επίσης, κοινωνικές υπηρεσίες, όπως επισκέψεις κατ’ οίκον από νοσηλευτές και εξειδικευμένους διαιτολόγους.

Να θυμάστε ότι η έγκαιρη διάγνωση και η αντιμετώπιση των διατροφικών προβλημάτων συμβάλει στην προαγωγή της υγείας, την ανεξαρτησία και τη μακροβιότητα. Μπορείτε να πάρετε τα μέτρα σας εγκαίρως για να εξασφαλίσετε τη σωστή διατροφή του αγαπημένου σας προσώπου.


Πηγή: www.neahygeia.gr/