Η χοληστερίνη είναι μια λιπαρή ουσία η οποία βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Παράγεται στο συκώτι μας και ενώ όλοι ακούγοντας γι αυτήν πανικοβάλλονται στην πραγματικότητα η ίδια παίζει καθοριστικό ρόλο για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Συγκεκριμένα βοήθα στην έκκριση συγκεκριμένων ορμονών , στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος ενώ έχει και άμεση συσχέτιση με την παραγωγή και απορρόφηση ορισμένων βιταμινών. Ότι ανάφερα παραπάνω φυσικά έχει να κάνει με την καλή χοληστερίνη (HDL) και όχι με την κακή χοληστερίνη (LDL) η οποία και σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις.
Ο ρόλος της LDL είναι η μεταφορά της χοληστερίνης από το ήπαρ σε όλους τους ιστούς του οργανισμού ενώ η HDL απομακρύνει την περίσσια χοληστερίνη από τους ιστούς μεταφέροντας την από εκεί που ξεκίνησε δηλαδή στο ήπαρ. Στον οργανισμό υπάρχει πάντα ένα παιχνίδι ανταγωνισμού μεταξύ της καλής και της κακής χοληστερίνης. Σκεφτείτε μια αντλία που ανεβοκατεβαίνει . Από το ένα μέρος υπάρχει η καλή χοληστερίνη και από το άλλο μέρος η κακή χοληστερίνη . Όσο η HDL είναι ανεβασμένη τόσο θα διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα την LDL και αντίστροφα ανεβάζοντας την LDL αυξάνονται οι πιθανότητες να εκδηλωθούν καρδιαγγειακές παθήσεις.
Η χοληστερίνη φτάνει στον οργανισμό μας με 2 τρόπους. Με ενδογενή παραγωγή ή λαμβάνοντας της από κάποιες τροφές καθημερινά. Τροφές πλούσιες σε χοληστερίνη είναι τα πλήρη γαλακτοκομικά, τα λιπαρά κρέατα, τα αυγά και κυρίως ο κρόκος αξίζει να σημειωθεί ότι από μόνο έναν κρόκο ο οργανισμός λαμβάνει όλη την ποσότητα χοληστερίνης που πρέπει να πάρει ημερησίως από την τροφή, τα εντόσθια, τα θαλασσινά και κυρίως τα όστρακα και τέλος τα μαγειρικά λίπη. Ο οργανισμός προσπαθεί να φέρει σε ισορροπία την ενδογενή χοληστερίνη με αυτήν που λαμβάνει από τις τροφές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όσο λιγότερη χοληστερίνη λαμβάνουμε από την τροφή τόσο περισσότερη να παράγουμε ενδογενώς.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να εκδηλωθούν ψηλά επίπεδα χοληστερίνης και να μην έχουν να κάνουν από την διατροφή αλλά να σχετίζονται με την λήψη κάποιων άλλων φαρμάκων ή να είναι κληρονομική, όταν όμως προέρχεται από λάθους διατροφικούς χειρισμούς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε διατροφικά χωρίς να καταλήξουμε σε χάπια ( εφόσον πάντα δεν το κρίνει απαραίτητο ο καρδιολόγος μας).
Έτσι λοιπόν όταν παρουσιάσουμε αυξημένα επίπεδα κακής χοληστερίνης να χρησιμοποιούμε περισσότερο φυτικές τροφές που δεν έχουν καθόλου χοληστερίνη τρώγοντας καθημερινά φρούτα και λαχανικά όπου είναι εφικτό και με τις φλούδες, πολλές σαλάτες, φυτικές στερόλες ενώ μια πολύ καλά πηγή πρωτεΐνης είναι η σόγια. Αποφεύγουμε τα κίτρινα τυριά προτιμώντας τυριά όπως το κατίκι, το cottage cheese και γενικώς τα αλλαντικά που είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά. Μειώνουμε το επιτραπέζιο αλάτι. Αλλάζουμε τον τρόπο μαγειρέματος , χρησιμοποιούμε μαργαρίνη ειδικού τύπου καθημερινά στην θέση του συνηθισμένου βουτύρου. Καταναλώνουμε περισσότερες από μία φορά την εβδομάδα λιπαρά ψάρια όπως σκουμπρί, σαρδέλες, πέστροφα και φρέσκο τόνο, αποφεύγουμε τους ξηρούς καρπούς εκτός από τα καρύδια αμύγδαλα, ηλιόσπορο. Καταναλώνουμε σε ημερησία βάση δημητριακά ολικής άλεσης και όσπρια όπως καλαμπόκι, φασόλια, φακές και λαδερά. Επιλέγουμε γαλακτοκομικά χωρίς λιπαρά όπως αποβουτυρωμένο γάλα και άπαχο γιαούρτι. Τέλος προτιμήστε αντί για γλυκά πλούσια σε ζάχαρη ένα ζελέ με φρούτα ή ένα ρυζόγαλο ή απλό κέικ, σορμπέ και φρουτοσαλάτες.
Τελικά… τι είναι αυτό που δεν χρειάζεται ΜΕΤΡΟ.. Θεωρώ πως γενικά χρειάζεται μια γενική αλλαγή συμπεριφοράς. Αν υπάρχουν περιττά κιλά καλό είναι να χαθούν μειώνοντας αρχικά της μερίδες μας. Αυξάνουμε την φυσική δραστηριότητα προσθέτοντας 30 λεπτά χαλαρού περπατήματος καθημερινά, κόβουμε το τσιγάρο και περιορίζουμε το αλκοόλ.
Πόπη Μαυρομιχάλη Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Πηγή: www.diatrofi.gr/