Παγκόσμια Ημέρα Νερού σήμερα και η Chiquita δεν θα μπορούσε παρά να τονίσει τη σημασία που έχει η χρήση και η προστασία των υδάτινων πόρων για την λειτουργία της εταιρείας. Η εταιρεία καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες μείωσης του υδάτινου αποτυπώματος και έχει ενεργοποιήσει πρωτοβουλίες βιωσιμότητας για την εξοικονόμηση νερού, με το καινοτόμο πρόγραμμα ανανέωσης των φυτειών μπανάνας της Chiquita και το σύστημα ανακύκλωσης ύδατος να συμβάλλουν στην επίτευξη αυτού του σημαντικού στόχου. Οι προσπάθειες αυτές έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση της χρήσης ενέργειας και νερού, ενώ έχουν προσφέρει και άλλα περιβαλλοντικά και επιχειρηματικά πλεονεκτημάτων.
Με την αύξηση του πληθυσμού και της ανάγκης για υγιεινά, βιώσιμα τρόφιμα όπως οι μπανάνες, η Chiquita έχει δεσμευτεί για την επίτευξη μίας σειράς στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (SDG, Sustainable Development Goals) για τη βελτίωση της ποιότητας του νερού (SDG 6.3), την αύξηση της αποτελεσματικότητας της χρήση των υδάτινων πόρων (SDG 6.4) και την προστασία και αποκατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων (SDG 6.6). Η εταιρεία υποβάλει μηνιαίες αναφορές και υπόκειται σε εξωτερικό έλεγχο από τις Global Gap και Rainforest Alliance σχετικά με τους δείκτες που υποστηρίζουν τους συγκεκριμένους στόχους, όπως την αναλογία των λυμάτων που υπόκεινται σε ασφαλή επεξεργασία, το ποσοστό του νερού με καλή ποιότητα ύδατος, τον βαθμό υλοποίησης της διαδικασίας ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτινων πόρων και τις αλλαγές στις εκτάσεις των υδάτινων οικοσυστημάτων με την πάροδο του χρόνου.
Ο σημαντικός ρόλος του νερού
Το νερό παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή της παγκοσμίου φήμης μπανάνας Chiquita. Το 2012, σε συνεργασία με το WWF, η εταιρεία υλοποίησε μία μελέτη που έδειξε ότι απαιτούνται μεταξύ 440 και 660 λίτρων νερού για την καλλιέργεια ενός κιλού μπανάνας. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτού του νερού, διοχετεύεται στις φυτείες σε Costa Rica και Παναμά και προέρχεται από βροχοπτώσεις, αποτελεί δηλαδή «πράσινο» υδάτινο αποτύπωμα, αντί του επεξεργασμένου «μπλε».
Το υδάτινο αποτύπωμα της Chiquita αποτελεί βασικό στοιχείο της πρωτοβουλίας “Behind the Blue Sticker”. Στο πλαίσιό της, η εταιρεία ακολουθεί αυστηρά τις κατευθύνσεις της Rainforest Alliance για τις ολοκληρωμένες μεθόδους διαχείρισης καλλιεργειών, εξασφαλίζοντας ότι λαμβάνεται κάθε απαραίτητο μέτρο για την πρόληψη ή την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όπως η ρύπανση των υδάτινων οδών.
Προσπάθεια για τη μείωση της κατανάλωσης
Η ανάλυση των διαδικασιών καλλιέργειας και επεξεργασίας της μπανάνας, επέτρεψε στην Chiquita να βρεί δύο βασικούς τρόπους μείωσης του «μπλε» υδάτινου αποτυπώματος, μέσω της στοχευμένης άρδευσης και της χρήσης «έξυπνης» συσκευασίας εξοικονόμησης νερού. Οι περισσότερες φυτείες μπανάνας στις υγρές τροπικές περιοχές δεν απαιτούν άρδευση, σε μερικές όμως υπάρχουν περίοδοι ξηρασίας. Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ακόμα περισσότερο τη συχνότητα των βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα να απαιτείται άρδευση σε περισσότερα μέρη από ό,τι στο παρελθόν.
Η Chiquita έχει δεσμευτεί να χρησιμοποιεί άρδευση μόνο όπου είναι απολύτως απαραίτητο και έχει μειώσει σημαντικά την άρδευση με καταιονισμό. Στο πλαίσιο του προγράμματος ανανέωσης των φυτειών, η εταιρεία έχει επενδύσει επίσης σε mini και micro αρδευτικά συστήματα, τα οποία πλέον καλύπτουν το 6,5% των εκτάσεων που αρδεύονται, ενώ παράλληλα χρησιμοποιεί φυτική κάλυψη και οργανική λίπανση που μειώνουν την εξάτμιση του νερού, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη αποδοτικότητα στην απορροφητικότητά του από το έδαφος.
Παρότι μόνο 2% του απαραίτητου νερού χρησιμοποιείται στη διαδικασία επεξεργασίας της μπανάνας, η Chiquita καταβάλλει προσπάθειες μείωσης και αυτού του αριθμού. Στους σταθμούς συσκευασίας, η εταιρεία χρησιμοποιεί συστήματα ανακύκλωσης νερού και «ξηρής απομάκρυνσης», τα οποία επιτρέπουν την αποκοπή της μπανάνας από το κύριο στέλεχος χωρίς τη χρήση νερού. Τα συστήματα ανακύκλωσης νερού έχουν εγκατασταθεί στο 26% των σταθμών συσκευασίας, προσφέροντας ετήσια εξοικονόμηση 1,7 δισεκατομμυρίου λίτρων νερού, σε σύγκριση με το μέσο όρο της περιόδου 2013-2016. Αυτό μεταφράζεται σε εξοικονόμηση ύψους 80% σε σχέση με τους σταθμούς που δεν διαθέτουν τέτοια συστήματα.
Εξοικονόμηση νερού στο περιβάλλον
Όλοι οι σταθμοί συσκευασίας της Chiquita χρησιμοποιούν φίλτρα για να εξασφαλίσουν ότι ακόμη και τα μικρότερα κομμάτια φρούτου δεν εισέρχονται στα επιφανειακά ύδατα, ενώ η εταιρεία λαμβάνει μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα χημικά δεν καταλήγουν σε ποτάμια ή υδάτινα ρεύματα.
Η εταιρεία αναδασώνει και προστατεύει τις όχθες των φυσικών υδάτινων οδών, ενώ διαθέτει και κανάλια αποστράγγισης στις φυτείες με προστατευτικές καλλιέργειες. Επίσης, σε καμία από τις φυτείες μπανάνας Chiquita δεν γίνεται χρήση ζιζανιοκτόνων. Προκειμένου να αποτραπεί η μεταφορά χημικών στο σύστημα αποστράγγισης, η Chiquita άρχισε να κάνει απευθείας έγχυση των αγροχημικών εξουδετέρωσης παρασίτων στο στέλεχος του φυτού, μειώνοντας έτσι σημαντικά την ποσότητα των αγροχημικών που χρησιμοποιούνται και βελτιώνοντας την ασφάλεια των εργαζομένων.
Η Chiquita έχει επίσης περιορίσει τη χρήση του «γκρίζου» υδάτινου αποτυπώματος, του νερού που απαιτείται για την απομάκρυνση των ρύπων που εισέρχονται στο στάδιο της καλλιέργειας ή της επεξεργασίας. Το γκρίζο υδάτινο αποτύπωμα της εταιρείας ήταν περίπου 75 λίτρα ανά κιλό μπανανών το 2012, αλλά έκτοτε ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί σημαντικά, με το πρόγραμμα ανανέωσης των φυτειών να παίζει καθοριστικό ρόλο. Επίσης, με την αναμόρφωση της διάταξης των φυτειών εξασφαλίζεται η μέγιστη απορρόφηση λιπάσματος και ελαχιστοποιείται η ανάγκη χρήσης ζιζανιοκτόνων, ενώ με την απομάκρυνση των εκτάσεων από τις υδάτινες οδούς ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος εισαγωγής χημικών ουσιών είτε απευθείας, είτε με απόπλυση. Μέχρι στιγμής, η Chiquita έχει ανανεώσει το 59% των εδαφών στις φυτείες της, με στόχο το ποσοστό αυτό να φτάσει το 76% μέχρι το 2022.
Η συνεργασία με το πρόγραμμα San San
Μια ακόμη απόδειξη των προσπαθειών της Chiquita για την προστασία των υδάτινων πόρων αποτελεί η συνεργασία με το πρόγραμμα San San, που υλοποιείται στα σύνορα της Κόστα Ρίκα και του Παναμά και επικεντρώνεται στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την αύξηση της περιβαλλοντικής συνείδησης των τοπικών κοινοτήτων.
Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η προστασία των δασών μαγκρόβιας, των λιμνοθαλασσών και των ακτών στον υγροβιότοπο San San Pond Sak, συνολικής έκτασης 16,125 εκταρίων, που αποτελεί σημαντικό μέρος της Σύμβασης Ράμσαρ. Πρόκειται για ένα σύστημα εκβολών, βάλτων και ποταμών κοντά στις παράκτιες φυτείες της Chiquita στον Παναμά. Στο πλαίσιο του έργου, η Chiquita και οι συνεργάτες της αγόρασαν εκτάσεις και, σε συνεργασία με μια τοπική οργάνωση, αναδάσωσαν πρώην βοσκότοπους με εγχώρια είδη που ευδοκιμούν σε υγροβιότοπους. Το 2018, η Chiquita δώρισε 160 εκτάρια αναδασωμένης γης από τον υγροβιότοπο στους κατοίκους του Παναμά, κίνηση που αποτέλεσε το αποκορύφωμα μιας επιτυχημένης μακροχρόνιας συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προστασία του περιβάλλοντος του Παναμά. Η Chiquita και οι συνεργάτες της συνεχίζουν να χρηματοδοτούν τη διατήρηση, την επιτήρηση και την προστασία της αναδασωμένης γης.
Αδιάκοπες προσπάθειες
Οι προσπάθειες της Chiquita για την προστασία των υδάτων είναι αναπόσπαστο μέρος της δραστηριότητάς της και ελέγχονται από ανεξάρτητα εργαστήρια, τα οποία συλλέγουν δείγματα και αναλύουν την ποιότητα των υδάτων σε ποτάμια και ρεύματα που φεύγουν από τις φυτείες της. Παράλληλα, οι ερευνητές της εταιρείας αναζητούν συνεχώς νέες τεχνολογίες για να επιτύχουν περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης νερού.