Καθημερινά πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν την ασυγκράτητη επιθυμία για πατατάκια, παγωτό ή σοκολάτα. Γιατί συμβαίνει αυτό; "Οι επιθυμίες για λιχουδιές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της σχέσης μας με το φαγητό" αναφέρει ο Harvey Weingarten από το πανεπιστήμιο του Calgary στον Καναδά. Σύμφωνα με έρευνες, το 97% των γυναικών και το 68% των ανδρών παρουσιάζουν αυτές τις έντονες επιθυμίες για λιχουδιές και τουλάχιστον τις μισές φορές το 59% των ατόμων υποχωρεί σε αυτές. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην επιθυμία για λιχουδιά και στην πραγματική πείνα. Όταν κάποιος είναι πεινασμένος τρώει ότιδήποτε, ενώ έντονες επιθυμίες αφορούν σε συγκεκριμένα τρόφιμα όπως πατατάκια ή σοκολάτα.

Πότε και γιατί;

• Έντονη επιθυμία για λιχουδιές παρατηρείται συνήθως 3-6 το απόγευμα, όταν τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος πέφτουν και χρειαζόμαστε κάτι γλυκό.
• Όταν είμαστε αγχωμένοι, εκνευρισμένοι, νιώθουμε ανία ή έχουμε κακή διάθεση. Οι υδατάνθρακες στα αμυλούχα τρόφιμα( ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι ) ή στα γλυκά αυξάνουν την έκκριση σεροτονίνης από τον εγκέφαλο, η οποία βελτιώνει τη διάθεση.
• Έρευνες έχουν δείξει ότι η επιθυμία για σοκολάτα ή για τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες είναι ιδιαίτερα έντονη πριν από την έμμηνο ρύση. Οι ειδικοί θεωρούν ότι οι γυναίκες ενδέχεται να υπερκαταναλώνουν υδατάνθρακες σε μια προσπάθεια αύξησης των επιπέδων σεροτονίνης για την αντιμετώπιση της κακής διάθεσης ή της ελαφριάς κατάθλιψης, που σχετίζονται με αυτή την περίοδο. Επιπλέον, οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερη ενέργεια (θερμίδες) πριν από την έμμηνο ρύση.
• Όταν κάνει κρύο και η διάρκεια της ημέρας είναι μικρή, παρατηρείται ότι αυξάνεται η επιθυμία για τρόφιμα όπως τα ζυμαρικά και το ψωμί.
• Όταν έχουμε συνδέσει τις ευχάριστες στιγμές με την κατανάλωση ορισμένου τροφίμου, για παράδειγμα όταν βελτιώνεται ο καιρός αναζητούμε ένα παγωτό.

Πώς μπορούμε να ελέγξουμε αυτές τις επιθυμίες;

1. Βασική αρχή της ισορροπημένης διατροφής είναι το τρίπτυχο ποικιλία-μέτρο-ισορροπία, το οποίο αναφέρεται στην κατανάλωση τροφίμων από όλες τις ομάδες σε μικρές ποσότητες και με την κατάλληλη συχνότητα. Έτσι, προκειμένου να κάνουμε καθημερινότητα την υγιεινή διατροφή, είναι σημαντικό να ακολουθούμε τις παρακάτω συμβουλές:

2. Ποικιλία τροφίμων: Να προτιμάτε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίγα λιπαρά σε κάθε γεύμα. Τα μονότονα γεύματα οδηγούν σε έντονη επιθυμία για λιχουδιές. Όταν παραλείπουμε γεύματα όπως το πρωινό ή το μεσημεριανό, είναι σχεδόν βέβαιο ότι λίγο αργότερα θα επιθυμήσουμε κάποια λιχουδιά. Σκεφτόμαστε θετικά και προγραμματίζουμε τα γεύματά μας, ακόμα και μικρογεύματα (snacks).

3. Δημιουργούμε απόρθητα κάστρα: Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσουμε αυτές τις έντονες επιθυμίες είναι να "απαλλάξουμε" το περιβάλλον του σπιτιού ή του γραφείου από τις διάφορες λιχουδιές. Αν αγοράζουμε τρόφιμα όπως πατατάκια, μπορούμε να επιλέγουμε τις μικρές συσκευασίες τους για να μην το παρακάνουμε.

Προτιμούμε επιδόρπια χωρίς ζάχαρη και με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη: Η βιομηχανία τροφίμων, αναγνωρίζοντας την ανάγκη των καταναλωτών για περιορισμό της ζάχαρης και των θερμίδων, έχει δημιουργήσει μια σειρά επιδορπίων χωρίς ζάχαρη, που περιέχουν γλυκαντικά φυσικής προέλευσης (π.χ. στέβια), τα οποία είναι πολύ πιο γλυκά από τη ζάχαρη αλλά με πολύ λιγότερες θερμίδες. Επιπλέον,τα επιδόρπια αυτά περιέχουν φυτικές ίνες, οι οποίες αφενός διευκολύνουν την ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, αφετέρου συμβάλλουν στην αποτελεσματική ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Με απλά λόγια, ο συνδυασμός των "μή θερμιδογόνων" γλυκαντικών με τις φυτικές ίνες αποδίδει προϊόντα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, τα οποία αποτελούν ιδανική επιλογή για όλους όσοι ακολουθούν κάποιο πρόγραμμα διατροφής αλλά επιθυμούν να έχουν το γλυκό στο καθημερινό τους διαιτολόγιο.

[ΠΗΓΗ: Νικόλαος Θυμιάδης, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου "ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ-ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ" Μεγάρων, citypress]