Η αύξηση της θερμοκρασίες περιβάλλοντος, όσο μπαίνουμε στους πιο ζεστούς μήνες του έτους, δημιουργεί κάποιες ιδιαίτερες διατροφικές απαιτήσεις.Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι για να ανταποκριθούμε στις υψηλές θερμοκρασίες κύριος θερμορυθμιστικός μηχανισμός είναι ο ιδρώτας. Με τον ιδρώτα μειώνεται η θερμοκρασία του σώματος μας και διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Η αυξημένη όμως εφίδρωση έχει ως αποτέλεσμα εκτός της απώλειας νερού και την απώλεια ορισμένων βασικών συστατικών του σώματός μας, με κυριότερα από αυτά το κάλιο, το νάτριο και το χλώριο. Υπάρχουν αποδείξεις ότι η απώλεια σωματικού νερού και ηλεκτρολυτών πάνω από 2% του σωματικού βάρους μπορεί να προκαλέσει σημαντική καταστολή της απόδοσης του ατόμου (σωματικής και πνευματικής).
Η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται ταχύτατα, αυξάνοντας δραστικά την πιθανότητα κραμπών, εξάντλησης ακόμα και θερμοπληξίας. Η θερμοπληξία έχει ρυθμό θνησιμότητας 80% σε πληθυσμιακές ομάδες αυξημένης ευαισθησίας - ηλικιωμένοι, παιδιά. Είναι κατά συνέπεια απαραίτητη η αναπλήρωση εκτός των υγρών, μέσα από την κατανάλωση νερού και χυμών, και συγκεκριμένων συστατικών όπως :
Νάτριο
Αποτελεί κύριο συστατικών των σωματικών μας υγρών και παίζει καθοριστικό ρόλο στη νευρομυική δραστηριότητα, στη λειτουργικότητα της καρδίας και άλλων ζωτικών οργάνων. Βοηθάει στη διατήρηση της ισορροπίας υγρών και ανεπάρκεια του μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, όπως μυϊκούς σπασμούς, ναυτία, διαταραχή της ισορροπίας υγρών και ηλεκτρολυτών, η οποία αν δεν αναταχθεί εγκαίρως μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κώμα. Κύρια πηγή πρόσληψης νατρίου είναι το αλάτι, υπό οποιαδήποτε μορφή, καθώς επίσης και οι αλατισμένες τροφές. Επίσης τα περισσότερα αθλητικά ποτά αλλά και οι χυμοί είναι εμπλουτισμένα με κάποια μορφή νατρίου.
Κάλιο
Συντελεί επίσης στη ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας του οργανισμού, καθώς επίσης και στη ρύθμιση της αρτηριακής πιέσεως και την ομαλή καρδιακή λειτουργία. Ανεπάρκεια καλίου μπορεί να οδηγήσει σε ιδιαιτέρως σοβαρές καταστάσεις, όπως μυϊκή αδυναμία και παράλυση, νευρικές διαταραχές, διαταραχή της καρδιακής λειτουργίας, αρρυθμίες και ακόμη και κώμα και θάνατο. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο σε περιόδους όπου έχουμε αυξημένη απώλεια υγρών να αναπληρώνουμε επαρκώς τις αντλίες καλίου του οργανισμού. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι τα φρούτα και οι χυμοί (και ιδιαιτέρως η μπανάνα, το γκρέιπ φρουτ και τα εσπεριδοειδή, τα σύκα), η πατάτα, τα δημητριακά, τα ωμά λαχανικά και οι ξηροί καρποί.
Χλώριο
Το χλώριο διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στη ρύθμιση της ισορροπίας υγρών και ηλεκτρολυτών στον οργανισμό. Παράλληλα, είναι απαραίτητο για την παραγωγή γαστρικών οξέων στο στομάχι και την ομαλά πέψη των τροφών, καθώς επίσης και για την απορρόφηση του σιδήρου και της βιταμίνης Β12. Ανεπάρκεια χλωρίου προκαλεί σοβαρή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας του οργανισμού, μεταβολική αλκάλωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Σημαντικότερη πηγή χλωρίου είναι το αλάτι, καθώς επίσης και το νερό, αφού σήμερα η χλωρίωση αποτελεί βασική διαδικασία για την παραγωγή πόσιμου νερού.
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς εύκολα ότι κατά τους πιο ζεστούς μήνες του έτους είναι σημαντική η αναπλήρωση των υγρών και των ηλεκτρολυτών που αναφέρθηκαν παραπάνω, τόσο μέσα από τις τροφές που τα περιέχουν όσο και μέσω της κατανάλωσης υγρών. Στο σημείο όμως αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι απώλειες υγρών μπορεί να αναπληρώνονται μέσω της κατανάλωσης νερού, όχι όμως και οι αντίστοιχες των ηλεκτρολυτών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο το καλοκαίρι να καταναλώνουμε άφθονους χυμούς φρούτων και λαχανικών, αλλά και φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα οποία περιέχουν τόσο σημαντικά ποσά νερού, αλλά και απαραίτητα μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία που βοηθούν να αναπληρώσουμε τις όποιες απώλειες.
Από το Χάρη Γεωργακάκη
Διευθυντή επιστημονικής ομάδας και διατροφικού portal «Νέα Διατροφής»
Η αυξημένη όμως εφίδρωση έχει ως αποτέλεσμα εκτός της απώλειας νερού και την απώλεια ορισμένων βασικών συστατικών του σώματός μας, με κυριότερα από αυτά το κάλιο, το νάτριο και το χλώριο. Υπάρχουν αποδείξεις ότι η απώλεια σωματικού νερού και ηλεκτρολυτών πάνω από 2% του σωματικού βάρους μπορεί να προκαλέσει σημαντική καταστολή της απόδοσης του ατόμου (σωματικής και πνευματικής).
Η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται ταχύτατα, αυξάνοντας δραστικά την πιθανότητα κραμπών, εξάντλησης ακόμα και θερμοπληξίας. Η θερμοπληξία έχει ρυθμό θνησιμότητας 80% σε πληθυσμιακές ομάδες αυξημένης ευαισθησίας - ηλικιωμένοι, παιδιά. Είναι κατά συνέπεια απαραίτητη η αναπλήρωση εκτός των υγρών, μέσα από την κατανάλωση νερού και χυμών, και συγκεκριμένων συστατικών όπως :
Νάτριο
Αποτελεί κύριο συστατικών των σωματικών μας υγρών και παίζει καθοριστικό ρόλο στη νευρομυική δραστηριότητα, στη λειτουργικότητα της καρδίας και άλλων ζωτικών οργάνων. Βοηθάει στη διατήρηση της ισορροπίας υγρών και ανεπάρκεια του μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, όπως μυϊκούς σπασμούς, ναυτία, διαταραχή της ισορροπίας υγρών και ηλεκτρολυτών, η οποία αν δεν αναταχθεί εγκαίρως μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κώμα. Κύρια πηγή πρόσληψης νατρίου είναι το αλάτι, υπό οποιαδήποτε μορφή, καθώς επίσης και οι αλατισμένες τροφές. Επίσης τα περισσότερα αθλητικά ποτά αλλά και οι χυμοί είναι εμπλουτισμένα με κάποια μορφή νατρίου.
Κάλιο
Συντελεί επίσης στη ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας του οργανισμού, καθώς επίσης και στη ρύθμιση της αρτηριακής πιέσεως και την ομαλή καρδιακή λειτουργία. Ανεπάρκεια καλίου μπορεί να οδηγήσει σε ιδιαιτέρως σοβαρές καταστάσεις, όπως μυϊκή αδυναμία και παράλυση, νευρικές διαταραχές, διαταραχή της καρδιακής λειτουργίας, αρρυθμίες και ακόμη και κώμα και θάνατο. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο σε περιόδους όπου έχουμε αυξημένη απώλεια υγρών να αναπληρώνουμε επαρκώς τις αντλίες καλίου του οργανισμού. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι τα φρούτα και οι χυμοί (και ιδιαιτέρως η μπανάνα, το γκρέιπ φρουτ και τα εσπεριδοειδή, τα σύκα), η πατάτα, τα δημητριακά, τα ωμά λαχανικά και οι ξηροί καρποί.
Χλώριο
Το χλώριο διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στη ρύθμιση της ισορροπίας υγρών και ηλεκτρολυτών στον οργανισμό. Παράλληλα, είναι απαραίτητο για την παραγωγή γαστρικών οξέων στο στομάχι και την ομαλά πέψη των τροφών, καθώς επίσης και για την απορρόφηση του σιδήρου και της βιταμίνης Β12. Ανεπάρκεια χλωρίου προκαλεί σοβαρή διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας του οργανισμού, μεταβολική αλκάλωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Σημαντικότερη πηγή χλωρίου είναι το αλάτι, καθώς επίσης και το νερό, αφού σήμερα η χλωρίωση αποτελεί βασική διαδικασία για την παραγωγή πόσιμου νερού.
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς εύκολα ότι κατά τους πιο ζεστούς μήνες του έτους είναι σημαντική η αναπλήρωση των υγρών και των ηλεκτρολυτών που αναφέρθηκαν παραπάνω, τόσο μέσα από τις τροφές που τα περιέχουν όσο και μέσω της κατανάλωσης υγρών. Στο σημείο όμως αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι απώλειες υγρών μπορεί να αναπληρώνονται μέσω της κατανάλωσης νερού, όχι όμως και οι αντίστοιχες των ηλεκτρολυτών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο το καλοκαίρι να καταναλώνουμε άφθονους χυμούς φρούτων και λαχανικών, αλλά και φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τα οποία περιέχουν τόσο σημαντικά ποσά νερού, αλλά και απαραίτητα μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία που βοηθούν να αναπληρώσουμε τις όποιες απώλειες.
Από το Χάρη Γεωργακάκη
Διευθυντή επιστημονικής ομάδας και διατροφικού portal «Νέα Διατροφής»
