Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι, κυρίως αθλητές, κάνουν χρήση αντιοξειδωτικών ουσιών και ακόμα περισσότερες έρευνες μελετούν την επίδρασή τους στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες.

Κατά τη διάρκεια της άσκησης παράγονται ασταθή μόρια τα οποία ονομάζονται ελεύθερες ρίζες, τα οποία παίρνουν μέρος σε οξειδο-αναγωγικές διαδικασίες που έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή πρωτεϊνών του κυττάρου, των λιπιδίων και του DNA.

Τα αντιοξειδωτικά είναι μόρια τα οποία αποτοξινώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Το ανθρώπινο γονιδίωμα κωδικοποιεί πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες, όμως πολλές βρίσκονται στις τροφές. Το κύριο σημείο παραγωγής ελεύθερων ριζών είναι το μιτοχόνδριο το οποίο παράγει ενέργεια από τον αερόβιο μεταβολισμό αλλά και το κυτοσόλιο.

Άσκηση και αντιοξειδωτικά

Τη μεγαλύτερη κατανάλωση αντιοξειδωτικών αποτελούν οι βιταμίνες C και E. Η βιταμίνη C θωρακίζει το κύτταρο με αντιοξειδωτική δράση. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η δράση της βιταμίνης C καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη συγκέντρωση σιδήρου και χαλκού. Ευρεία κατανάλωση εξωγενών αντιοξειδωτικών θα πρέπει να αποφεύγεται για τους λόγους που θα παρουσιαστούν παρακάτω.

Ένα άλλο αντιοξειδωτικό είναι το συνένζυμο Q όπου στους ανθρώπους η πιο συχνή μορφή είναι το Q 10 το οποίο βρίσκουμε στο σογιέλαιο, στο κρέας, στο ψάρι, στα καρύδια και σε ορισμένα λαχανικά. Πιθανή λήψη του αντιοξειδωτικού Q 10 ίσως να προστατεύει τους μύες από το οξειδωτικό στρες, όμως πολλές έρευνες έδειξαν ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Η λήψη αντιοξειδωτικών δεν έδειξε να επιδρά θετικά στην αθλητική απόδοση. Παραδόξως, μέτρια αύξηση συγκέντρωσης ελεύθερων ριζών στον ασκούμενο μυ έδειξε βελτίωση στν συσταλτική του ικανότητα. O Reid και οι συνεργάτες του, παρουσίασαν σε έρευνά τους ότι όταν στον μυ έχουν παραχθεί πολλές ελεύθερες ρίζες αλλά και όταν λήψη αντιοξειδωτικών τις απομακρύνει εντελώς, ο μυς χάνει τη συσταλτική του ικανότητα.

Επομένως ο μυς λειτουργεί βέλτιστα σε περιβάλλον που έχει ελαφρώς αυξημένα επίπεδα ελευθέρων ριζών και χάνει αυτήν την ικανότητα όταν του χορηγηθούν εξωγενώς αντιοξειδωτικά. Μία εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα φαίνεται να είναι η αντιοξειδωτική ουσία ακετυλ-κυστεΐνη η οποία όταν χορηγηθεί βελτιώνει την συσταλτική ικανότητα του μυός.

Στην ουσία, οι αθλητές οι οποίοι χρησιμοποιούν αντιοξειδωτικά αντί να προσπαθούν να βελτιώσουν την άμυνα του οργανισμού, την καταστρέφουν! Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, ο μυς έχει μέγιστη συσταλτικότητα όταν έχουν παραχθεί ελεύθερες ρίζες. Η λήψη εξωγενών αντιοξειδωτικών μπορεί να εμποδίζει την παραγωγή ελευθέρων ριζών όμως καταστρέφει την ήδη υπάρχουσα άμυνα του οργανισμού όπως των heat shock proteins και της μιτοχονδριογένεσης. Οι ελεύθερες ρίζες οι οποίες παράγονται κατά την άσκηση σηματοδοτούν ανάγκες κατά τις οποίες θα πρέπει το κύτταρο να αντεπεξέλθει κάνοντας τις απαραίτητες προσαρμογές.



Πηγή: www.iatronet.gr/